- A posta en común de loitas veciñais ecosociales e a discusión en torno ao potencial de transformación dos proxectos cidadáns de base centraron a mesa redonda ‘Ecoloxismo social como ferramenta de cambio’.
- Altri Non, a organización local contra proxectos mineiros, o impulso a proxectos agroecológicos locais e a defensa dos montes comunais fronte á especulación urbanística son exemplos exitosos que transforman a realidade material das persoas e o territorio.
- A mesa inaugurou a XXVII Asemblea Confederal de Ecoloxistas en Acción.
A vixésimo sétima Asemblea Confederal de Ecoloxistas en Acción, que se celebra estes días en Vigo, inaugurouse coa mesa redonda aberta ao público ‘Ecoloxismo social como ferramenta de cambio’. Nela atopáronse diferentes movementos sociais locais que, desde o activismo ecoloxista cotián, transforman a realidade material das persoas e constrúen un paradigma de sociedade sostible e xusto.
A mesa contou con persoas de referencia na loita ecoloxista galega como Joám Evans, portavoz de Plataforma Mina Sant Finx e activista de Ecoloxistas en Acción, Isabel Vilalba, portavoz do Sindicato Labrego Galego, Gonzalo Pérez, portavoz de Comunidade Montes Tameiga e Marta Gontá, portavoz de Por Unha Ulloa Viva. Ana Pascual, expresidenta da Plataforma AVIBE e membro do grupo local de Vigo de Ecoloxistas en Acción, moderou o debate, á vez que contou a experiencia deste movemento rural contra a estrada comarcal.
Pascual inaugurou a mesa de experiencias contando o seu labor na loita da veciñanza de Beade, Bembrive, Castrelos e Sárdoma, que traballa “para que a estrada PO-010 non destrúa as nosas casas e os ecosistemas dos ríos Eifonso e Barxa, afluentes do Lagares. Este vial de dobre carril discorrería polo cinto rural vigués, esnaquizando contornas de alto valor natural, afectando aos dous ríos e levándose por diante numerosas vivendas”.
A expresidenta desta plataforma relatou como, nos seis anos que levan organizándose, conseguiron que este proxecto sexa coñecido e rexeitado pola cidadanía de Vigo. Un proxecto que non se realizou pero que segue figurando no PXOM da provincia, para o que a plataforma ten previsto presentar un contencioso.
A continuación, a activista da área de Minería de Ecoloxistas en Acción Joám Evans explicou que, na última década, Galicia viviu unha sucesión de conflitos vinculados coa reactivación da minería metálica a unha escala sen precedentes, con fortes impactos nos ecosistemas e na vida das persoas. Na súa intervención, tamén puxo énfase na importancia da organización social para poder defender os intereses da cidadanía e do medio ambiente.
“Todos e cada un dos proxectos mineiros foron tombados ou paralizados a través dunha intensa mobilización social encabezada polo movemento ecoloxista: Corcoesto (ouro), Touro (cobre), San Finx (volframio), Doade (litio), Penouta (coltán), Varilongo (volframio), Corcel (cobalto), Silán (feldespato), San Juan (volframio). O ecoloxismo articulado coas comunidades locais afectadas non só desmontou estes proxectos nefastos e as súas tramas corruptas senón tamén articulado unha narrativa alternativa ao extractivismo e ao consumo exacerbado”, declarou.
Pola súa banda, Isabel Vilalba, portavoz do Sindicato Labrego Galego, defendeu o apoio cidadán a proxectos de produción agroecológica como única maneira de garantir alimentos sans e nutritivos para toda a sociedade, unha contorna saudable para o crecemento e unha contorna rural viva: “A defensa da vida das persoas, a terra, a auga, a biodiversidade e o planeta debe abordarse de forma integral e concierne a organizacións sociais de múltiples ámbitos”.
Segundo esta gandeira, as razóns por apostar desde diferentes organizacións e espazos de participación son moitas: “Cada día as persoas teñen máis dificultades para acceder a alimentos que non enfermen, aparecen novas alertas de virus e patoloxías relacionadas coa degradación da contorna natural e o cambio climático, estamos a perder centos de especies fundamentais para os desafíos que enfrontamos e estamos a aumentar o consumismo e a pegada ecolóxica das nosas actividades”.
Na súa quenda, Gonzalo Pérez, portavoz de Comunidade Montes Tameiga, explicou en que consisten as comunidades de montes, unha figura específica de Galicia que o ordenamento xurídico español non recoñece, pero que a lei civil galega si. Unha forma de autogestión do territorio, herdeira da idade media, onde a veciñanza ao redor dunha parroquia decide como organizar as súas terras e recursos. É precisamente esta organización comunal a que fixo posible protexer os montes Tameiga (Pontevedra) do proxecto urbanístico Ciudad Deportiva do Celta de Vigo que pretendía, na súa orixe en 2017, recalificar un millón de metros cadrados dos devanditos montes, e construír, entre outras edificacións, un centro comercial para financiar todo o estadio.
“Foi a xestión colectiva, o traballo incansable de veciñas e veciños nas negociacións e en lóitaa día tras día durante oito anos a que logrou protexer os montes e a vida que facemos neles. Foi unha vitoria agridoce porque finalmente sacaron adiante unha figura de construción fraudulenta e accedemos a que nos expropiasen 15.000 metros cadrados (do millón inicial). Pero foi unha vitoria porque nos mantivemos firmes, evitamos o mal maior e seguimos tendo os nosos montes comunais”.
A mesa pechouna Marta Gontá, portavoz de Por Unha Ulloa Viva, quen explicou o traballo veciñal de quen se organizou para apostar por vivir nesta rexión e facelo con calidade de vida. Neste camiño, a plataforma que impulsou a campaña Altri Non foi buscando o apoio doutras plataformas e organizacións do Estado español que, en palabras da relatora, “responderon de forma exemplar, axudándonos a chegar a máis persoas e a escalar o conflito”.
Gontá ha concluído: “A Xunta de Galicia está a facernos sufrir moito, porque en lugar de defender o futuro e a saúde das nosas fillas, aliouse con quen quere monopolizar os recursos e contaminarnos. Por tanto, deberían desculparse e, con iso, pechar definitivamente este proxecto de forma clara. Xa quedou demostrado que Altri non é o futuro nin da Ulloa nin de Galicia, porque non seremos unha terra de sacrificios, non permitiremos que unha industria altamente contaminante rompa o modelo socioeconómico construído entre todos”.
No acto tamén participaron representantes de cinco colectivos como parte dunha fila uno de persoas convidadas: Estela Eirín (Stop A-57), Javier Rodríguez (Centro Social A Nubeira), Alba Rivas (SOS Suído O Seixo), Antón Massa (APDR, Asociación pola Defensa dá Ría) e Juan Medela (Plataforma Fronte á Masificación Turística Vigo–O Morrazo) achegaron a súa visión sobre o tema exposto e deron a coñecer a traxectoria, as demandas e o traballo das súas organizacións.
A mesa redonda ‘Ecoloxismo como ferramenta de cambio’ estivo aberta ao público e seguiuse en directo en redes sociais a través da etiqueta #EcologismoSocialParaElCambio.
La entrada “O ecoloxismo articulado coas comunidades locais ha desmontado nos últimos anos numerosos proxectos mineiros e as súas tramas corruptas” aparece primero en Ecologistas en Acción.
